Iedereen denkt wel eens: gedane zaken nemen geen keer, want de tijd is onomkeerbaar. We worden overvallen door heimwee en nostalgie of wroeging en verbittering. Als je toch eens de weg terug zou kunnen vinden!
Terugdenkend aan vroeger of mijmerend over hoe het leven had kunnen verlopen, verzucht iedereen weleens: gedane zaken nemen geen keer. Want wat als we andere keuzes hadden gemaakt of het lot ons anders gezind zou zijn geweest? Elk mens kent de rijke schakering aan gevoelens, vragen en gedachten die op zulke momenten worden opgeroepen. Heimwee en nostalgie, maar ook wroeging en verbittering kunnen ons deel worden. Als je toch eens de weg terug zou kunnen vinden! Maar de tijd is onomkeerbaar. Een nostalgisch verlangen naar de kindertijd, dat kleine paradijs waar een mens zo naarstig naar op zoek kan zijn in de tijd daarna, wordt in O wüßt’ ich doch den Weg zurück prachtig verklankt door Brahms, die als geen ander een gloed van melancholie in zijn muziek wist te leggen. Dit lied is het vertrekpunt voor het openingsrecital dat ons daarna meevoert door het leven en wat ons aan het einde wacht.
Schubert was al op jonge leeftijd bezig met de dood en komt er ook in zijn latere werk vaak op terug. Niet verwonderlijk, want negen van zijn broers en zussen stierven al voor hun vijfde levensjaar. Schiller schreef Eine Leichenphantasie na de dood van een studiegenoot aan de militaire academie. Hevig aangedaan voegde hij het toe aan een brief aan de vader van de jongeman. Waarschijnlijk sloot het naadloos aan op wat Schubert zelf ervoer toen hij het op zijn 14e toonzette: de doffe pijn opgeroepen door een plotseling heengaan en het verdriet over het verloren gaan van een beloftevol jong leven. Wat zou er geworden zijn van deze mens als hij of zij volwassen had mogen worden? Schiller roept klassieke en mythologische beelden op. In zijn toonzetting grijpt Schubert terug op voorgangers als Mozart en Beethoven, maar tegelijkertijd horen we in de schrikbeelden van geesten en de kou van het graf ook al een voorbode van Winterreise en zelfs iets van de chromatiek van Wagner. Zo bezien is deze compositie ook een reis door de tijd. Helaas wordt zij slechts zelden uitgevoerd, een buitenkans dus om dit stuk - dat veel van de menselijke stem vraagt - live te horen.
Ook met Schumann gaan we op pad, want net als in Schuberts Winterreise gaat in zijn Zwölf Gedichte von Justus Kerner een jongeman op reis. Teleurgesteld in de liefde verhaalt hij over vriendschap, de natuur, zijn wanderlust en verdriet, die hem steeds verder doen afkeren van de maatschappij totdat zelfs de natuur hem geen troost meer biedt. Een totaal andere sfeer dan die waarin Schumann op dat moment zelf verkeerde, want hij schreef de liederen in zijn jubeljaar 1840. Het jaar waarin hij eindelijk zijn geliefde Clara kon trouwen. Zo blijken leven en dood, verdriet en vreugde onlosmakelijk met elkaar verbonden.
Johannes Brahms (1833-1897)
Der Gang zum Liebchen (Wenzig)
Ständchen (Kugler)
In stiller Nacht (Brahms naar Langenfeld)
Wie Melodien zieht es mir (Groth)
Botschaft (Daumer naar Hafez)
Über die Heide (Storm)
O wüsst’ ich doch den Weg zurück (Groth)
Franz Schubert (1797-1828)
Leichenphantasie D 7 (Schiller)
Pauze
Robert Schumann (1810-1856)
Zwölf Gedichte von Justinus Kerner op. 35
Ema Nikolovska / mezzosopraan
Ema Nikolovska behaalde haar bachelor zang aan The Glenn Gould School en studeerde daarna zang en opera aan de Guildhall School of Music and Drama. Van 2019 - 2022 was zij een BBC New Generation artist. Nikolovska sleepte al vele prijzen in de wacht, waaronder de eerste prijs van de International Vocal Competition ’s-Hertogenbosch. Vorig jaar ontving ze de prestigieuze Borletti-Buitoni Trust Award.
Daarnaast is zij veelvuldig op het concertpodium en tijdens festivals te beluisteren in diverse operarollen en tijdens recitals, samen met pianisten als Malcolm Martineau, Wolfram Rieger, Andras Schiff, Graham Johnson en Joseph Middleton.
Wolfram Rieger / piano
Al aan het begin van zijn studie aan de Hochschule für Musik und Theater München groeide bij Wolfram Rieger een grote voorliefde voor lied. Nog voor zijn afstuderen begon hij aan hetzelfde instituut les te geven, totdat hij er een eigen liedklas voor zangers en pianisten begon. Een aantal jaar later werd hij professor aan de Berlijnse Hochschule für Musik ‘Hanns Eisler’. Daarnaast geeft Rieger masterclasses in Europa en Japan.
Rieger heeft ook een drukke concertagenda is verder te horen op vele bekroonde cd’s. Tot de vele onderscheidingen die hij ontving behoren onder andere de ere-medaille van de Associació Franz Schubert de Barcelona en de Hugo-Wolf-medaille van de Internationale Hugo-Wolf-Akademie Stuttgart.
Grote kerkzaal / Zusterplein 12 / 3703 CB Zeist
Ema Nikolovska’s uitzonderlijke communicatieve en dramatische virtuositeit was een tour de force van behoorlijk angstaanjagende vaardigheid.
Ik kon mijn oren niet van Wolfram Rieger afhouden. Zowel zijn intonatie als de helderheid van zijn lijnen en intentie zijn uniek en hij geeft evenveel aandacht aan het einde van de noten die hij speelt als aan het begin ervan.
bezoek het totale festival met maar liefst 40% korting!
toegang tot de Dag van het Lied én het avondrecital: € 56,- / normaal € 70,-.
Jonger dan 30 jaar? Kies dan hierboven voor het gereduceerde tarief.
Heeft u een vrienden- en/of kortingscode? Deze geeft u in bij het afrekenen. Uw korting wordt daar verrekend.
Meld u aan voor onze digitale nieuwsbrief. Dan houden wij u op de hoogte en mist u niets!
