Keuze voor jong talent

Voormalig voorzitter Aat Klompenhouwer zette zich met hart en ziel in om waar hij kon jong talent de kans te bieden zich te ontwikkelen en hun carrières een impuls te geven. Het initiëren van het Young Singers Platform binnen het festival was zijn droom die dit najaar werkelijkheid wordt. Helaas was het hem niet gegund de eerste editie ervan mee te maken. Kort voor zijn overlijden in september gaf hij nog dit interview.

Het is een bewuste keuze van het Internationaal Lied Festival Zeist om op 30 oktober juist het Young Singers Platform opnieuw te programmeren: ‘Na het afgelasten van het festival in mei wilden we heel graag nog dit jaar van ons laten horen’, begint Aat Klompenhouwer, ‘Dat hadden we natuurlijk kunnen doen door musici die we eerder moesten afbellen te programmeren: Carolyn Sampson, Christoph Prégardien … Vanuit commercieel oogpunt was dat wellicht logischer geweest, want dan ben je er zekerder van dat de zaal vol zit. Maar ik vond het juist nu belangrijk om jonge mensen een kans te geven volgend jaar opnieuw te kunnen optreden in Zeist en Oxford. We hebben echt gekozen voor de jonge musici. Zij moeten voor de toekomst behouden blijven.’

young singers platform
‘Het Young Singers Platform is een gloednieuw item in het festival, al heb ik het idee ervoor al veel langer’, vertelt hij. ‘Tijdens het festival nodigen we natuurlijk gerenommeerde solisten uit, maar we moeten er daarnaast voor zorgen dat er ook jonge mensen te horen zijn. Daar werken we aan met de masterclass, en we maken nu ook de stap daarna mogelijk door jonge musici een podium te bieden. Het kan toch niet de bedoeling zijn dat je de musici na de masterclass loslaat?’

‘Ik zie het als een taak van het festival om dat podium te realiseren. De vraag hoe je jonge mensen, die soms net van het conservatorium komen, kunt behouden voor de liedkunst baart mij echt zorgen. Ze worden tijdens hun opleiding weliswaar ook opgeleid voor het lied, maar daarna is de opera al snel aantrekkelijker. Daar is eenvoudigweg meer mee te verdienen. En geef ze eens ongelijk! Als je hen nou tóch een podium kunt bieden om het ten gehore te brengen, dan zou je hen misschien ook zo ver kunnen krijgen dat ze het lied een warm hart blijven toedragen.’

‘Het begint uiteindelijk allemaal met jonge musici erbij te betrekken door middel van onder meer de masterclass. Die is niet voor niets een wezenlijk onderdeel van het festival. En hij is ook voor het publiek interessant, omdat je daar als bezoeker kunt ervaren wat zangers en pianisten moeten doen om tot hun prestaties te komen. Het Young Singers Platform gaat een stap verder. Want na de masterclass gaan studenten naar huis, maar hebben ze wat ze tijdens de masterclass geleerd hebben weten vast te houden?’

waarom juist nu?
‘Om te beginnen leek het me een goede stap om het festival nog meer op de kaart te zetten’, vindt Aat. ‘Vergeet niet: in korte tijd hebben we een heel uitgebreid festival kunnen organiseren. Toen we vijf jaar geleden onze eerste plannen maakten dachten we in eerste instantie aan misschien een lang weekend. Al snel groeide dat uit tot ideeën voor een groter festival. Als je dan merkt dat het goed gaat, dat er interesse is bij het publiek, dat er beweging ontstaat, dan wil je verder om er een nog completer geheel van te maken. Daar hoort onmiskenbaar ook een platform voor jonge zangers en pianisten bij.’

‘Volgend jaar is de inschrijving open, maar voor deze eerste editie hebben we alle duo’s die de afgelopen vier jaar deelnamen aan de masterclass uitgenodigd. Omdat we de zes deelnemende duo’s eerder hoorden, kijk ik er heel erg naar uit om te gaan luisteren naar hoe ze gegroeid zijn en zich nu weten te presenteren. Zijn ze in staat programma’s voor te bereiden waarmee ze luisteraars tweemaal drie kwartier weten te boeien?’ Dan schiet Aat in de lach: ‘Zelfs bij grote zangers heb ik soms na een korte tijd wel eens gedacht: ik heb het wel gehoord. Terwijl je aan hoe het programma is samengesteld mede kunt beoordelen welke kwaliteiten duo’s hebben. Nemen ze bijvoorbeeld de meest populaire liederen, of gaan ze aan de slag met liederen van meer onbekende componisten?’

Verplicht werk
‘Kijk’, gaat Aat verder, ‘als je niet voorschrijft wat er gezongen moet worden, dan loop je de kans dat ze allemaal kiezen voor Gretchen am Spinnrade, om maar wat te noemen. Dat is de makkelijkste weg. Om te onderscheiden wat een duo in zijn mars heeft kun je ook een verplicht werk voorschrijven en in ons geval is dat ook nog eens een spiksplinternieuwe compositie die we in opdracht hebben laten maken. Het gaat heel boeiend worden om te zien hoe alle duo’s op hun eigen manier de tekst interpreteren en de muziek gestalte geven. Tijdens deze auditie kunnen ze zich echt bewijzen.’

‘We kunnen dat ook alleen maar doen dankzij ons eigen Fonds Masterclass. De bijdragen van onze mecenassen maken het mogelijk dat we zowel de masterclass als het Young Singers Platform realiseren. Ik hoop heel erg dat als meer mensen zien van welk niveau deze jonge musici zijn, we anderen ook enthousiast kunnen maken om bij te dragen aan de opleiding van jonge zangers en pianisten.’